اختلال شخصیت دوقطبی
اختلال شخصیت دوقطبی چیست؟ چگونه میتوان آن را تشخیص داد و علائم دوقطبی چیست؟ اختلال دوقطبی یک بیماری روانی است که با تغییرات شدید خلقی مشخص می‌گردد. این علائم میتواند شامل خلق وخوی بسیار بالا (نشاط و سرخوشی افراطی) به نام شیدایی باشد و میتوانند شامل دوره های افسردگی باشد. که اختلال دوقطبی بعنوان بیماری دوقطبی یا افسردگی شیدایی (مانیک – دیپرشن) نیز شناخته میشود
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است در مدیریت کارهای روزمره در مدرسه یا محل کار یا حفظ روابط با مشکل روبرو شوند. هیچ درمانی برای این اختلال وجود ندارد، اما گزینه‌های درمانی بسیاری وجود دارد که میتواند به مدیریت علائم کمک کند.
علائم اختلال دوقطبی که باید مراقب آن‌ها باشید را بشناسید. این نوسانات خلقی میتواند ناگهانی اتفاق بیفتد. بر اساس گفته مؤسسه ملی سلامت روان، حدود 2.8 درصد جمعیت نوجوان و بزرگسال، مبتلا به اختلال شخصیت دوقطبی هستند.
علت اختلال شخصیت دوقطبی چیست؟
در به وجود آمدن بیماری دو قطبی عوامل زیادی از جمله ژنتیک، ساختار و عملکرد مغز موثر هستند. علت اختلال شخصیت دوقطبی بیشتر از هر بیماری روانپزشکی، ژنتیکی است. این بیماری به علت شرایط استرس زا و تنشهای زندگی به وجود نمی آید بلکه این عوامل میتوانند عاملی برای بروز بیماری نهفته در فرد باشند. همینطور مصرف مواد مخدر مانند کوکائین و آمفتامینها و انواع ماری جوانا میتواند جرقه ای برای شعله ور سازی این بیماری باشند.
در مورد علائم بیماری اسکیزوفرنی بیشتر بدانیم
راه‌های تشخیص بیماری دوقطبی
تشخیص اختلال شخصیت دوقطبی در برخی موارد بسیار دشوار می‌باشد زیرا گاهی فرد بدون هیچ سابقه خانوادگی و تنها با یک افسردگی ساده به پزشک مراجعه میکند. در این حالت درصورتیکه به اشتباه افسردگی تک قطبی تشخیص داده شود و قرص های ضد افسردگی تجویز شود، فرد به اصطلاح سوییچ میکند یعنی به یکباره وارد فاز مانیا میشود و دارای انرژی بیش از حد و سرخوشی میشود. در این حالت ممکن است خود فرد از وضعیت خود بسیار راضی باشد ولی اطرافیان بیمار با مشاهده این حالت باید سریعا به پزشک اطلاع دهند تا پزشک اقدام به قطع دارو و تجویز داروی جدید برای درمان دوقطبی نماید.
مهمترین راه‌های تشخیص اختلال شخصیت دوقطبی از طریق مصاحبه بالینی توسط روانپزشک و تست معتبر اختلال شخصیت دوقطبی است. در جلسه ویزیت، روانپزشک اطلاعاتی شامل موارد زیر را از بیمار کسب میکند و براساس آن‌ها تشخیص میدهد:
- علائم و نشانه‌های حال حاضر فرد
- سوابق شخصی فرد در گذشته
- تاریخچه خانوادگی فرد
ممکن است فرد سال‌ها این بیماری را داشته باشد ولی به علت داشتن علائم مشترک با سایر بیماری‌های روانپزشکی به درستی تشخیص داده نشده باشد و یا قبلا فقط با شکایت افسردگی مراجعه کرده و افسردگی تک قطبی تشخیص داده شده باشد.
علائم دوقطبی
علائم بیماری بستگی به این دارد که خلق شما به سمت افسردگی یا شیدایی تغییر کرده باشد.
1– افسردگی
احساس افسردگی احساسی است که همه ما در طول زندگی آنرا تجربه کرده ایم. این احساس میتواند به ما در شناخت و برخورد با مشکلات زندگی کمک کند. اما در افسردگی بالینی یا اختلال شخصیت دوقطبی این احساس افسردگی بسیار شدید تر است. در این حالت احساس افسردگی برای مدت طولانی باقی میماند و حتی انجام امور عادی زندگی را سخت یا غیر ممکن میسازد. در صورتی که شما افسرده شده باشید متوجه این تغییرات در خود شده اید:
روحی
- احساس غمگینی که از بین نمیرود.
- احساس نیاز به گریستن بدون هیچ دلیلی
- ازدست دادن تمایل و رغبت به همه چیز
- عدم لذت بردن از چیزهایی که قبلا لذت میبردید.
- احساس بی قراری و آشفتگی
- از دست دادن اعتماد به نفس
- احساس بی ارزشی و ناامیدی
- زودرنجی و تحریک پذیری
- فکرکردن به خود کشی
فکری
- از دست دادن قدرت فکر کردن مثبت و امیدوارانه
- از دست دادن قدرت تصمیم گیری حتی در موارد ساده
- مشکل تمرکز کردن
جسمی
- کم شدن اشتها و وزن
- مشکل خوابیدن
- بیدار شدن زودتر از موقع
- احساس خستگی کامل
- یبوست
- عدم تمایل به رابطه جنسی
رفتاری
- مشکل در شروع و به پایان رساندن کارها- حتی کارهای روزمره
- گریه کردن زیاد و یا احساس نیاز به گریه و عدم توانایی گریستن
- پرهیز از مواجهه با افراد
همچنین در مورد اختلال شخصیت ضد اجتماعی بخوانید.
2- شیدایی یا هیجان
شیدایی یک احساس خوشحالی، افزایش انرژی و خوش بینی بیش از اندازه است. این حالت میتواند آنقدر شدید باشد که فکر کردن و قضاوت شما را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است تفکرات عجیبی راجع به خود داشته باشید، تصمیمات بدی بگیرید و به صورت شرم آور، مضر و گاهی خطرناک رفتار کنید.
مانند حالت افسردگی، در این حالت هم زندگی فرد مختل میشود و میتواند روابط و کار فرد را تحت تاثیر قرار دهد. در حالتی که این حالت خیلی شدید نباشد به آن شیدایی خفیف میگویند.
در صورتیکه شما دچار علائم شیدایی شوید ممکن است حالات زیر را در خود مشاهده کنید:
روحی
- بسیار شاد و مهیج
- عصبی و برانگیخته شدن توسط کسانی که در خوشبینی شما شریک نمیشوند
- احساس برتر بودن بیش از اندازه
فکری
- پر از ایده های جدید و مهیج
- پریدن از یک ایده یه ایده دیگر
- شنیدن صداهایی که افراد دیگر نمیشوند
جسمی
- بی میلی یا ناتوان از خوابیدن
- پر انرژی
- افزایش تمایل به رابطه جنسی
رفتاری
- برنامه ریزی های بلند پروازانه و غیر واقعی
- بسیار فعال و پر جنب و جوش
- رفتارهای نا معمول
- حرف زدن سریع – دیگران ممکن است متوجه صحبتهای شما نشوند.
- تصمیمات عجولانه و گاهی با نتایج مصیبت بار
- ولخرجی
- احساس صمیمیت زیاد
- بروز بیش از حد احساسات
اگر شما در اواسط دوره شیدایی برای اولین بار باشید، ممکن است متوجه هیچ چیز غیر عادی نشوید. حتی دوستان و خانواده شما نیز ممکن است متوجه نشوند. و ممکن است اگر کسی سعی کند در این مورد نظری ابراز کند ناراحت شوید. در این حالت شما به تدریج در انجام امور روزمره و ارتباط با افراد دچار مشکل خواهید شد.
3-علایم جنون (Psychotic)
اگر دوره های شیدایی و یا افسردگی خیلی جدی شود، شما ممکن است دچار علایم جنون شوید.
حالت شیدایی: علایم این حالت شامل احساس خود بزرگ بینی است -اینکه مسئول انجام یک ماموریت مهم بوده یا از یک قدرت بسیار زیاد برخوردار است.
حالت افسردگی: احساس گناه شدید، احساس بدترین بودن و یا حتی احساس عدم وجود.
علاوه بر این اعتقادات نامعقول فرد ممکن است دچار توهم شده که شامل شنیدن دیدن بوییدن و یا لمس کردن چیزها یا کسانی که وجود ندارند.
بین دوره ها: قبلا بر این باور بودند که اگر شما از اختلال دوقطبی رنج میبرید، باید در بین دوره های افسردگی و شیدایی خلق متعادل داشته باشند. اما اکنون میدانیم که در این حالت علیرغم بهبود ظاهری ممکن است علایم افسردگی خفیف و مشکلات ذهنی ادامه پیدا کند.
ادامه اختلال دوقطبی
